Yeni çağın mesleği: Aktüer

Aktüer, Amerika'da ve Avrupa'da ücret, prestij ve iş tatmini açısından en çok istenen ilk 10 meslek arasındadır. Ülkemizde bilinirliği gittikçe artan meslek birçok disiplini de bir araya getirmektedir.

Aktüer kimdir?

Aktüer, sigortacılık tekniği ile buna ilişkin yatırım, finansman ve nüfus hareketleri konularında olasılık ve istatistik teorilerini uygulayan, tablolar hazırlayan ve raporlar oluşturarak kesin hesapları onaylayan kişidir.

Görevleri nelerdir?

Aktüerler risk ölçme ve yönetme konusunda uzman oldukları için hemen hemen her şirkette görev alırlar. Aktüerlerin başlıca görevi sigorta programları hazırlamaktır.

Sigorta yapılan insan, mal, eşya vb. ortaya çıkan kayıp ve hasar miktarlarını hesaplar,

Yangın, kaza ve özellikle ölüm gibi felaketlerin görülme sıklığına bakarak bunların gelecekte ortaya çıkabilme olasılığını hesaplar,

Sonuçları tablo ve grafiklerle gösterir,

Tablo ve grafiklere dayanarak çalıştığı sigorta şirketinin veya sosyal güvenlik kurumunun yükümlülüklerinin tarifelerini belirler,

Yedek kaynak ve kâr paylarını hesaplar,

Sigorta şirketinin finansal raporlarını hazırlar.

Ne tür özellikler gereklidir?

Aktüerya matematik, hukuk ve finans bilimlerinin birleştiği alan olduğu için aktüer olmak isteyenler çok yönlü ve bu üç alana da hitap eden özelliklere sahip olması gerekir. Aktüer olmak isteyenlerin;

Analitik düşünme gücüne sahip,

Matematik ve ekonomiyle ilgili ve bu alanlarda başarılı,

Ayrıntıyla ilgilenmekten sıkılmayan,

Dikkatli ve yeniliklere açık,

Sabırlı,

İnsanlarla iletişiminde sorunu olmayan kimseler olmaları gerekir.

Nasıl bir iş ortamında çalışırlar?

Aktüer; büro ortamında ve çeşitli kuruluşların sigortacılık işlemlerini gerçekleştirebilmek için aktif olarak diğer kuruluşlarda çalışan bireylerle ve çalışma arkadaşları ile iletişim halindedir. Birinci derecede sayısal verilerle uğraşır. Çalışma saatleri düzenli olup hafta sonu çalışması ve fazla mesai yapılması söz konusudur.

Çalışma alanları ve iş bulma olanakları

Sigortacılık ve risk yönetimi ülkemizde hızla gelişmekte ve çeşitlenmektedir. 

Hayatta oluşabilecek tüm risklere karşı koruyucu ve telafi edici önlemlerin alınmasına yönelik ihtiyaçların belirlenmesi ve çeşitlenmesi, sosyal güvenlik kuruluşlarının sunmuş olduğu hizmetlere talebi arttırmıştır. 

Buna paralel olarak bu alanda geniş bir istihdam alanı oluşmuştur.Bu piyasada çok önemli sayılabilecek rekabet yaşanmaktadır. Aktüerlik mesleğinde fazla eleman yetişmediği için meslek elemanlarının işsiz kalma riski yoktur. 

Meslek elemanları ekonominin tüm sektörlerinde çalışabilirler. Sigorta şirketlerinde, bankacılık sektöründe ve sosyal güvenlik kuruluşlarında rahatlıkla iş bulabilirler.

Eğitimi

Öğrenci Seçme Sınavı'nda (ÖSS) aktüerya lisans programı için fakültelerde yeterli Sayısal 2 (SAY 2) puanı yüksekokullarda Sayısal 1 (SAY 1) puanı almak gerekmektedir.

Hangi üniversitelerde aktüerya eğitimi veriliyor?

Meslek eğitimi; Marmara Üniversitesi, (İstanbul) Bankacılık ve Sigortacılık Yüksekokulu "Aktüerya" bölümünde, Hacettepe Üniversitesi (Ankara) Fen Fakültesi "Aktüerya" bölümünde verilmektedir.

Hangi dersler okutuluyor?

Meslek eğitim süresi 4 yıl olup öğretim süresince; Hukuk, Matematik, Ekonomi, Muhasebe, Sosyal Politika ve Maliye'nin yanı sıra Kaza, Hayat, Sağlık, Nakliyat vb. Sigortalar ile Sigorta Hukuku, Sigorta Mevzuatı, Sigorta İşletmeciliği ve Pazarlaması, Sigorta Muhasebesi gibi meslek derslerini alırlar.

Meslekte ilerleme

Meslek elemanları; gösterdikleri performansa bağlı olarak aktüerlikten bulundukları sigorta ya da banka sistemi ile şirketin büyüklüğü oranında finansal danışman, yönetici yardımcılığı ve müdürlüğe yükselebilirler. Ayrıca kendi işlerini de kurabilirler.

"Lisans" eğitiminden sonra yüksek lisans, doktora yapabilirler, araştırma görevlisi olabilirler ve akademik kariyer yapabilirler.

Mezunlar ulusal ya da uluslar arası aktüerlik sınavlarına girerek Aktüerlik Yönetmeliği'nin öngördüğü koşulları yerine getirdikleri takdirde, imza yetkisine sahip aktüer olabilirler.

Aktüerlerden gençlere....

Gülçin Dinçer- İstanbul Üniversitesi mezunu: Aktüerya sürekli gelişen bir meslek, aktüer sayısı da buna paralel olarak artacaktır. Avrupa Birliği'ne girdikten sonra da Avrupa standartları yerleşecek. Bu nedenle, Avrupa'daki meslektaşlarımıza yetişebilmek açısından ne kadar çok gelişmiş ve eğitimli genç insanı aramıza alabilirsek bizim için o kadar büyük katkı olacaktır. 

Aktüerya sadece Türkiye'de değil, yurtdışında da çalışma imkânı sunan bir branş. Yurtdışında aktüerler çok kabul gören insanlar. 

Gençler bu mesleğe biraz ilgi duyuyorlarsa sektörle iletişim içinde olmalarını tavsiye ederim. Sektörün gelişimini irdeleyerek, nerede çalışmak istediklerine dair bir hedef koyarak o hedefi yakalamak için uğraşsınlar. 4 yıllık bir eğitim sonucunda alınan bilgilerin nerede kullanılacağını sorgulayarak yukarı çıkarlarsa o zaman çok iyi yerlere gelebilirler. 

Zeka Birman- Doğu Akdeniz Üniversitesi mezunu: Aktüerlerin şirketlerin finansal sağlamlığı açısından çok büyük bir katkısı olabileceğini düşünüyorum. Aktüerler ileride olabilecek ekonomik olayların ne gibi etkileri olabileceğini görebiliyor, bir model yaratabiliyor ve ileriye dönük projeksiyonlar üretebiliyorlar. 

Ayrıca kamu kurumlarına da katkıda bulunabilirler. Mesela bugün SSK'da aktüeryal dengeden bahsediliyor, yani SSK'nın şu anda elde ettiği gelirler ve artı rezervleri ilerideki giderleri karşılayacak kadar yeterli mi bunu bilmek istiyorlar. Bu da önemli bir alan.

Kaynaklar: www.iskur.gov.tr

                        29.06.2006 Tarihli Milliyet Gazetesi